Η ταινία «Περσόνα» («Persona») προβλήθηκε στο πλαίσιο των ειδικών προβολών, ως αφιέρωμα στον πρόσφατα εκλιπόντα Ίνγκμαρ Μπέργκμαν, ταρακούνησε για τα καλά όσους βρέθηκαν στη σκοτεινή αίθουσα. Μια μεγάλη ηθοποιός του θεάτρου παύει στα καλά καθούμενα να μιλάει και να επικοινωνεί με το περιβάλλον της, αν και χαρακτηρίζεται απολύτως υγιής. Η ίδια και η νοσοκόμα που την επιβλέπει μεταβαίνουν στο παραθαλάσσιο εξοχικό της γιατρού που την έχει αναλάβει, όπου αναπτύσσεται μια σχέση που ακροβατεί ανάμεσα στο αρρωστημένο, το εξαρτημένο και το θεραπευτικό.

Δυο γυναίκες σε έναν σχεδόν κενό χώρο –ουσιαστικά κενό, καθώς τα αντικείμενα που υπάρχουν είναι τα απολύτως τυπικά και απαραίτητα– μια εκ των οποίων μιλάει διαρκώς και μια σχεδόν ποτέ, και όταν αρθρώνει λέξεις είναι σε κατάσταση πανικού ή τρόμου. Μια ταινία που μιλάει για τους ρόλους που καλούμαστε να παίξουμε, τις συμβάσεις που συνάπτουμε με την κοινωνία και την αδυναμία αντίδρασης σε αυτό το μοτίβο ζωής που μας έχει επιβληθεί και που δεν είμαστε σε θέσει να το αποτινάξουμε ατομικά, και που δεν ήμαστε ικανοί να καταστρέψουμε εκ βάθρων συλλογικά. Η Ελίζαμπεθ Βόγκλερ αποφασίζει ότι επειδή δε θέλει να ψεύδεται άλλο, στον εαυτό της και στους άλλους, ο μόνος τρόπος για να αντιδράσει –ο μόνος τρόπος για να πάψει να λέει ψέματα– είναι να πάψει να λέει οτιδήποτε.

Μια γυναίκα νέα, πετυχημένη καλλιτέχνης, σύζυγος και μητέρα, που μισεί τη μητρότητα και ξέρει ότι αυτό το συναίσθημα δεν είναι αποδεκτό, ορίζει την αλήθεια και την τιμιότητα με το δικό της τρόπο, κλείνεται στον εαυτό της και απορρίπτει την παλιά της ζωή. Η νοσοκόμα Άλμα από την άλλη μεριά, μια γυναίκα διαφορετική, που όμως βαδίζει στα χνάρια του ίδιου κοινωνικού ψυχαναγκασμού και βλέπει το μέλλον της να διαγράφεται στα μάτια της ηθοποιού, αντιδρά υιοθετώντας αντιδράσεις εντελώς διαφορετικές, πεισματικά προσπαθώντας να αποφύγει αυτό που και η ίδια συναισθάνεται ως αναπόφευκτο. Στο τέλος η μια επιμένει στη σιωπή και η άλλη στο πείσμα της. Μια ταινία σα φροϋδικός εφιάλτης που δε νομίζω ότι μπορεί να παρακολουθήσει κανείς χωρίς να παγώσει πατόκορφα διαισθανόμενος τη ματαιότητα της ύπαρξης και την αδυναμία πλοήγησης μέσα στο χάος της δομημένης μας καθημερινότητας.

 

Δημοσιεύτηκε στο Movieworld.gr τον Οκτώβριο του 2007